NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
68 - (2587) حدثنا
يحيى بن أيوب
وقتيبة وابن
حجر. قالوا: حدثنا
إسماعيل
(يعنون ابن
جعفر) عن
العلاء، عن أبيه،
عن أبي هريرة؛
أن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم قال
"المستبان ما
قالا. فعلى
البادئ، ما لم
يعتد المظلوم".
[ش
(المستبان ما
قالا) معناه
أن إثم السباب
الواقع من
اثنين مختص
بالبادئ
منهما، كله.
إلا أن يتجاوز
الثاني قدر
الانتصار
فيقول للبادئ
أكثر مما قال
له].
{68}
Bize Yahya b. Eyyûb ile
Kuteybe ve İbni Hucur rivayet ettiler. (Dedilerki): Bize İsmail (yâni İbni
Ca'fer) Alâ'dan, o da babasından, o da Ebû Hureyre'den naklen rivayet ettiki: Resûlullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
«Sövüşen iki kişinin
söyledikleri (nîn vebali), mazlum olan tecâvüzde bulunmadıkça başlayana aittir.» buyurmuşlar.
İzah:
Bu hadîsten murâd
şudur: Birbirine söven iki kimsenin günahları sövmeye ilk başlayana aittir.
Meğerki, sövülen kimse haddini aşarak ona daha fazla sövmüş ola!
Hadîs-i şerîf
mütecavizden karşılık vermenin caiz olduğuna delildir. Bu hususta ihtilâf yoksa
da sabırlı davranarak affetmek yine efdaldir.
Haksız yere bir
müslümana sövmek haramdır. Fakat sövülen kimsenin de karşılık verirken ondan
ileri gitmemesi icab eder. Ancak söven kimse yalan söyler, zina iftirasında
bulunur veya geçmişine söverse, bu takdirde ona: Ey zâlim, ey ahmak gibi
sözlerle mukabelede bulunabilir. Ve bu suretle ondan hakkını almış olur. Söven
de onun hakkından kurtulur. Yalnız söze başlaması suçu yahut Allah için hak
ettiği günahı kalır. Bâzıları hiç bir günahı kalmadığını söylemişlerdir. Bu
takdirde söze ilk başlayanın vebalinden murad günah değil zemmedilmesi olur.